Samenvatting geschiedenis thema 3

Samenvatting geschiedenis thema 3

Op welke manier verkreeg Karel V een rijk?

Karel de V is aan zo’n groot rijk gekomen door erfenis en door huwelijkspolitiek. De keizer titel heeft hij wel niet geërfd. Maar werd later verkozen. Door dat Karel ook koning was van Spanje heeft hij ook alle kolonies geërfd in Midden en Zuid Amerika. Na de dood van zijn groot vader werd het de machtigste vorst van Europa.

Frans 1 voelde zich enorm bedreigd door dat gigantische rijk en die de macht evenwicht in Europa deed wankelen. Daardoor ging Frans 1 bondgenootschappen doen met andere tegenstanders van Karel. Frans ging een akkoord aan met de aartsvijand van Karel  de Ottomanen die ook de oorzaak was van het Val v/h Oost RR.

Hoe probeerde keizer Karel V de Nederlanden te controleren?

Karel V voltooide de centralisatiepolitiek = dat is een politiek waar er geen lokale of regionale zelfstandigheid hebben. Alle regio’s hadden dezelfde regels. Ze moesten alles uitvoeren wat Karel zij. Karel zal verschillende vertegenwoordigers dat hij in verschillende gebieden zal plaatsen om hem het werk gemakkelijker te maken.

Karel had tijdens zijn regeerperiode tegenstanden uit politiek en religieus.

• Op internationaal vlak: de ottomanen in het Oosten (politiek) en Frankrijk waar de Ottomanen een verbond hadden gesloten (politiek)
• Op binnenland vlak: de protestanten. Karel was een zeer katholiek persoon dus was het geloof Katholiek en niet Protestantisme. (Religieus). De hoge geestelijkheid. Ze hadden geen lokale macht meer door de centralisatiepolitiek;

Om de godsdienst eenheid te beware liet hij plakkaten tegen de ketterij afkondigen. Hij richtte daarom zijn eigen inquisitie op. Toch kon hij niet alles oplossen hij kon niet het katholicisme overal veralgemeen opleggen, daarom richt hij in 1555 de Vrede van Augsburg op. Hin ging dan akkoord dat in noodgedwongen dat de grote vorsten dommen van het HRR zelf mochten bepalen of in hun gebied het katholicisme of lutheranisme werd beleden.

Filips 2 en de oorzaken van de opstanden in de Nederlanden.

Filips 2 was voor de Spanjaarden als wijze koning gezien maar in de Nederlanden had hij een heel andere reputatie.

Oorzaken:

• Politiek oorzaak: een gecentraliseerde staat met een absolute koninklijke macht.
• Economische oorzaken: Filips zag de Nederlanden als een wingewest. Hij legde een zeer hoge belastingen op. Hierdoor leed het gewoon volk aan hongernood.
• Cultureel oorzaken: Filips nam de Nederlanden hun religieuze vrijheid. Het protestantisme werd sterk verboden.

Dit economische, politiek en religieus ongenoegen resulteerde in opstanden: de beeld storm = was een periode waarin de protestanten in de Nederlanden katholieke kerken aanvielen en religieuze beelden en symbolen vernielden als protest tegen de katholieke kerken en de Spaanse overheersing.

Filips besloot om iemand in te zetten: hertog van Alva werd gestuurd om de opstanden in Nederlanden te onderdrukken tijdens de 80-jarige oorlog om er een schrikbewind (=angst en geweld gebruiken om orde na te streven) na te streven.

De zwarte legende werd door de opstandelingen verspreid om meer mensen tegen Filips te hebben. De propaganda (= vorm van communicatie om een doelpubliek van bepaalde ideeën te overtuigen en tot actie laten bekomen.) had wel effect. De Nederlanden kwam in opstand.

Werd de Nederlandse opstand een succes?

De geuzen (opstandelingen) hadden de Nederlanden bevrijd en kozen Willem van Oranje tot nieuwe leider. Hij was een godsdienst verdraag iedereen mocht zijn eigen geloof hebben.

In 1576 barste de Spaanse Furie. Ze drongen de muitende soldaten Antwerpse woningen binnen en maakte alles kapot.

...